Turystyka

Do najcenniejszych obiektów zabytkowych znajdujących się dzisiaj w Żelazkowie bez wątpienia należy zespół dworski wzniesiony w 2 połowie XVIII w. dla ówczesnych właścicieli wsi – Radolińskich. Składał się on z pięciu zasadniczych części: dworu z dziedzińcem, parku, dwóch podwórzy gospodarczych z budynkami folwarcznymi oraz kolonii mieszkalnej. 

Dwór powstał w 2 połowie XVIII w., w latach 1796-1798 został częściowo przebudowany według projektów opracowanych przez znanego architekta warszawskiego, Fryderyka Alberta Lessela. Całość założenia cechuje się symetryczną organizacją z osią przechodzącą przez park, dwór i bramę wjazdową. Dwór zwrócony na wschód fasadą frontową jest budynkiem parterowym z piętrem w mansardzie. Zbudowano go na planie prostokąta i zaopatrzono w czterokolumnowe ganki umieszczone na osi obu fasad. Na piętrze, nad gankami, znajdują się klasycystyczne wystawki z trójkątnym frontonem w szczycie – frontowa z trzema oknami i balkonem, a ogrodowa z pojedynczym oknem balkonowym w płytkiej niszy. Dach mansardowy kryty dachówką. W latach 1974-1979 przeprowadzono gruntowny jego remont. Obecnie mieści się w nim siedziba urzędu gminy. Rozplanowanie wnętrza dworu także odznaczało się symetrią. Na parterze, na osi, znajdowały się: sień i salon otwarty na ogród, zaś po bokach umieszczone były pokoje w układzie trzytraktowym. W narożniku północno-wschodnim znajdowała się niegdyś kaplica dworska ze ścianami wyłożonymi marmoryzowaną, stiukową okładziną, zwieńczoną klasycystycznym gzymsem. Narożnik południowo-wschodni mieścił skarbczyk i sklepiony był kolebkowo z lunetami. Na piętrze, od strony ogrodu, także na osi budynku, zlokalizowano reprezentacyjną salę z owalną niszą ujętą parami jońskich kolumn, a w ścianie wschodniej umieszczono – w niszy – herb Radolińskich - “Leszczyc”. 

źródło: http://www.parki.org.pl/parki-dworskie-i-przypalacowe/krajobrazowy-park-dworski-w-zelazkowie

 

Przez obszar gminy przbiegają szlaki turystyczne:

- Szlak żółty o długości 8,8 km biegnie z Winiar przez Rożdżały do Pólka

- Bursztynowy Szlak Rowerowy (tablica informacyjna w Russowie przy drodze powiatowej nr 4595P)

- Szlakiem Dębów i Paproci – szlak czerwony północny (85 km)

 

Liczne obiekty zabytkowe położone na terenie gminy oraz dworek Marii Dąbrowskiej w Russowie, który jest licznie odwiedzany przez turystów przyjezdnych (około 10 000 osób rocznie).

 

Na terenie gminy mieści się łącznie 5 parków wpisanych do Państwowego Rejestru Zabytków (Dębe, Russów, Zborów) oraz Ewidencji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (Biernatki, Borków Stary, Kolonia Kokanin, Złotniki Małe i Wielkie, Żelazków), a także parki o charakterze parków wiejskich we wsiach Janków i Skarszew. Większe kompleksy leśne przydatne dla turystyki i rekreacji są położone w miejscowościach Złotniki Wielkie, Florentyna i Skarszew.

 

Przez teren gminy rozciąga się obszar krajobrazu chronionego "Doliny Rzeki Swędrni". Jest to wyjątkowo cenny obiekt o znaczeniu nie tylko przyrodniczym ale także turystycznym. Dolina, która powstała w okresie zlodowacenia środkowo-polskiego, prezentuje unikatowe w skali kraju walory naturalnego krajobrazu. Występuje tu 714 gatunków roślin w tym 19 chronionych oraz liczne stanowiska ptaków.